Nörolojik Hastalıklarda Botoks Kullanımı
Nörolojik Hastalıklarda Botoks Kullanımı Read More »
Migren
MİGREN NEDİR?
Uluslararası Baş ağrısı Topluluğunun tanı kriterlerine göre migren tanısı alabilmek için;
Kişinin 4-72 saat süren ve aşağıdaki özelliklerden en az 2 sini taşıyan, en az 5 baş ağrısı atağı geçirmiş olması gerekir:
Ağrı özellikleri;
- Tek taraflı
- Zonklayıcı
- Orta-ağır şiddette
- Fiziksel aktivite ile artan karakterde
Buna ek olarak aşağıdaki özelliklerden en az 1 tanesinin ağrıya eşlik etmesi gerekir.
- Bulantı ve /veya kusma
- Fotofobi ve fonofobi
AURALI MİGREN NE DEMEKTİR?
Migren başlıca 2 tipe ayırabilinir. Bunlar auralı ve aurasız migrendir.
Aura dendiğinde baş ağrısı başlamadan önce ya da ağrı sırasında yaşanılan geçici semptomlar kastedilir. En sık görülen aura tipleri; çeşitli görsel bozukluklar, nahoş koku duyumsamaları ya da düşünce karışıklığı, vücudunda bir uzvunda başlayıp yaygınlaşan hissizlik sayılabilir.
Görsel auralardan en sık olanı: yanıp sönen ışıklar şeklinde olan bir skotom (kör nokta)dur. İlk önce görme alanının merkezinde geçici körlük ve bunu takip eden renkli yanıp sönen parlak ışıklar şeklindedir.
Akılda tutulması gereken, Aura her ağrıya eşlik etmeyebilir ve auraların %5 kadarını ağrı takip etmeyebilir. Ağrısız migren atakları en fazla oftalmik veya okuler migrende görülür ve yanlışlıkla geçici bir damar tıkanıklığı atağı ya da inme sanılabilir.
SESSİZ MİGREN (BAŞAĞRISIZ MİGREN) NEDİR?
Aura fazı olmasına rağmen baş ağrısı eşlik etmeyen migren türüdür
Hastaların bulantı, görsel bozukluklar, burun akıntısı, sersemlik hissi, güçsüzlük, beyin sisi gibi semptomları olabilir.
ABDOMİNAL MİGREN (KARIN MİGRENİ) NEDİR ?
Çocuklarda orta-ağır derecede tekrarlayıcı karın ağrısı atakları ve bulantıya kusmanın eşlik edebildiği bir tablodur
Sıklıkla baş ağrısı yoktur
2 saatten 3 güne dek sürebilir, ataklar arası çocuklar tamamen normaldir.
MİGREN STATUSU NEDİR ?
72 saatten daha uzun süren inatçı migren atağıdır
Semptomlar tipik migren atağından daha ağırdır ve genellikle ağrı kesiciler işe yaramaz.
Tedavisi güçtür
Ağrının tedavisi ve inatçı bulantı kusmaların sebep olduğu dehidrasyonun önlenmesi için hastane yatışı gerekebilir.
Etkisiz ilaç tedavisi, atak sırasında ilaçlara geç başlanması ve ilaçlara alışkanlık gelişmesi nedeni ile görülebilir.
SİNÜS MİGRENİ
Bir çalışmada sinüzit ile başvuran hastaların %80 inin migren hastalığı tanı kriterlerini doldurduğunu buldu. Hipotezlerine göre, yüz siniri olan trigeminal sinirin otonomik refleksini aktive ederek ; yüzün yarısında ağrı, burunda tıkanıklık, akıntı ve koku kaybı gibi sinüs benzeri semptomlar oluşturabilir.
Migren tanı kriterlerini dolduran kişilerde sinüs benzeri semptomlar da varsa sinüs migreni tanısı konulabilir
Hastalara sinüzit tanısı koyup gereksiz antibiyotik başlamadan önce migren de ihtimali de düşünülmelidir.
EPİSODİK VE KRONİK MİGREN NEDİR?
Episodik migren; ayda 0-14 atak olanlar
Kronik migren ise; ayda 15 ve daha fazla atak geçirenlerdir.
VESTİBÜLER MİGREN NEDİR?
En son migren sınıflamasında bir migren alt tipi olarak kabul edilmiştir.
Baş dönmesi ile karakterize bu tabloda kişiler dengesizlik, dönme hissi, kulakta basınç hissi ve kulak çınlaması tarif ederler.
Bu çeşitli semptomların süresi değişkendir, saniyeler ya da günler sürebilir)
Bu semptomlara; görme güçlüğü, ses ve parlak ışığa hassasiyet, boyun ağrısı ve spazmları, konfüzyon, oryantasyon bozuklukları ve anksiyete eşlik edebilir.
Benign pozisyonal vertigo (Kulak Kristallerinin oynaması) ve Meniere hastalığını taklit edebilir.
OKULER MİGREN
Yaklaşık 1 saat sürebilen, genellikle tek gözde her tipte görme bozukluğu olabilir.
Gözün arkasındaki optik sinir yani görme sinirimizdeki kan damarlarının gerginleşmesi ya da ödemi nedeni ile oluşabilir.
Atak görme alanının merkezinde tek bir kör nokta olarak başlar sonra hareket eden bir cisme dönüşebilir.
Baş ağrısı eşlik etmeyebilir.
HEMİPLEJİK MİGREN
Nadir görülen bir migren tipidir
Kişi vücudunun bir tarafında motor güçsüzlük hisseder, ağrı genellikle birlikte ya da bu güçsüzlüğü izleyerek ortaya çıkar
Aslında güçsüzlük bir auradır ama, görsel değişiklikler şeklinde başka bir aura da eşlik edebilir.
Güçsüzlük her zaman ağrı ile aynı tarafta olmayabilir
Hafif ya da ağır güçsüzlük olabilir, sadece eli, yüzü ya da kol veya bacağı etkileyebileceği gibi, aynı anda kişinin tüm tek tarafını da etkileyebilir.
Ataklar çok ağır olursa bilinç kaybı ve nöbetler eşlik edebilir.
Genellikle hemiplejik migren hastalarının tipik auralı migreni vardır.
Ailesel hemiplejik migren için 3 gen bulunmuştur. (CACNA1A geni, familial HM tip 1 ile, ATP1A2 geni familial HM tip 2 ile ve SCN1A geni familial HM tip 3 ile ilişkilidir.
MİGRENİN NEDENİ NEDİR?
Öncelikle migren bir sinir sistemi hastalığıdır ve migren hastasının sinir sistemi aşırı duyarlıdır.
Baş ağrısı ve diğer semptomları oluşturan beyin aktivitesi dalgasına aşırı tepki verirler.
Trigeminal sinir denen yüz siniri migren hastalarında ataklardan sorumlu tutulmaktadır.
Beyinde farklı beyin bölgelerinden gelen uyaranlara karşı anormal bir elektrokimyasal aktivite oluşur. Bu uyaranlar; stres, düzensiz uyku, parlak ışık, peynir ya da şarap gibi bazı besinler ve içecekler, hava değişiklikleri, yüksek seli ortamlar olabilir.
Bazen migren bir tetikleyicisi olmadan kendiliğinden de oluşabilir.
Ailesinde migren hastalığı olanlarda migren daha sıktır ancak kesin bir genetik geçişi henüz tanımlanamamıştır.
Beyin sapı denilen beynin alt bölümündeki yapıda çok sayıda çekirdek vardır. Vücudun her bölgesinden gelen uyarılar buradaki çekirdeklerde toplanır ve buradan yeni uyarılar diğer bölgelere yönlendirilir. Beyin sapındaki çekirdekler ağrı, stres, denge, uyku ve otonomik sistemle ilişkilidir. Migren hastalarındaki semptomların çeşitliliği bu çekirdeklerin etkilenmesi nedeniyledir.
Her migren atağı beyinde enflamasyon oluşturur. Çünkü migren atakları sadece sinir hücrelerini değil aynı zamanda komşu kan damarlarını ve immune sistemimizi de etkiler. Sinir hücrelerinin uçlarından salgılanan bazı kimyasal maddeler kan damarlarının şişmesine, kasılmasına yol açarak immune sistemimizi aktive eder. Ve birlikte beyinde bir enflamasyon (yangı) oluşur. Zamanla tekrarlayan enflamatuar ataklar beyin devrelerinde hasar ve değişikliklere yol açar.
Seks hormonları sinir sistemimizde üzerine çok etkilidir. Kadınlarda daha fazla görülen migren günlük yaşamı çok zorlaştırır.
MİGRENİ TETİKLEYEN BESİN VE İÇECEKLER
Alkol: Özellikle fermente likörler: Kırmızı şarap ve şampanya (histamin ve tiramin), kahve, çay, kola, çikolata (kafein), keçiboynuzu, meyan kökü
Tiramin: Kırmızı şarap, eski peynirler (özellikle çedar), füme balık, tavuk ciğeri ve bazı baklagiller (bakla, fava, mercimek. Sultani bezelye..) de vardır.
Nitrat: Tuzda et (sosis, domuz salam, sucuk),tütsülenmiş et, balık, tavuk karaciğerinde vardır.
Monosodyum Glutamat (MSG): Çin restoranlarında bulunan lezzeti arttırıcı bir maddedir. Çin yemeği, soya sosu, bazı baharatlarla karıştırılmış tuzda vardır.
Kafein: Kahve, çikolata, çay, kolalı içecekler, keçiboynuzu, meyan kökünde vardır. Aslında kafein tartışmalı bir tetikleyicidir. Bazılarına iyi gelirken bazılarının ağrılarını tetikler. Günde 2 bardaktan fazla tüketimi önerilmemektedir
Fenilalanin: Fıstık ezmesinin de içinde olduğu kabuklu kuruyemişler, avokado, papaya, kırmızı erik, turunçgiller de vardır. Ayrıca; kurutulmuş meyveler, soğan, süt ürünleri, yumurta, buğday, taze mayalı ekmek. Tüm tatlandırıcılar, hardal, ketçap, mayonez ve acı kırmızı biber de vardır.